Kako u današnjem vremenu “neuobičajenog tretmana baštine” uspostaviti relaciju i učiniti da je ljudi osećaju kao svoje vlasništvo pa i upotebiti je u svrhu afirmacije sopstvene sredine, pitanje je koje je otvorio dr Ivan Stevović na predavanju u EU info centru.

Stevović, vanredni profesor na beogradskom Filozofskom fakultetu je u okviru ciklusa akademskih predavanja „Srbija i Evropa kroz vekove prožimanja“ govorio na temu „Vizuelna kultura srednjevekovne Srbije: od evropskih tokova do naknadne marginalizacije“.

Uz osvrt na dugogodišnji tretman srednjeg veka kao “neuspelog pokušaja” dr Stevović je u svom predavanju dao niz primera kojim dokazuje da su citati srednjevekovnih sakralnih objekata i motiva opstali tokom vremena. Neki od primera u Srbiji su zgrada telefonske centrale u Kosovskoj ulici u Beogradu, Kapetan Mišino zdanje ili zgrada bioskopa Zvezda koje imaju elemente nastale još u srednjevekovnoj arhitekturi.

Ovu tezu dr Stevović je izveo do primera iz popularne kulture – filmovi kao što su Ime ruže, Kralj Artur, Gospodar prstenova, Hrabro srce, bave se srednjevekovnim događajima i približavaju ih savremenoj publici.

I u svetskoj akademskoj zajednici istraživanje neomedievalizma je izrazito aktivno rekao je Stevović i naveo redovne naučne skupove u Lidsu i u SAD-u.

U Srbiji još uvek vlada stereoptip da je zemlja koja se nalazi između zapada i istoka a to je prema rečima Stevovića, “izdiktirao svet 20-og veka”.

On je naveo četiri kulturne zone na teritoriji Srbije: primorska (zapadna), matična (oblast Rasa i Novog Pazara), vizantijska (istočno od Velike Morave) i Ugarska (centralna Evropa).

Srednjevekovna arhitektura u Srbiji nastala je kroz prožimanje svih tih različitih uticaja ali je istovremeno jedinstvena. “Način gledanja na spomenike se ne odnosi na to da li je nešto veliko ili malo, već na njihov unutrašnji sadržaj”, naveo je dr Stevović i kroz primere srpskih manastira objasnio njihove posebnosti.

Naknadna i neautentična operisanja samim konceptom istraživanja ove materije, tokom prve polovine XX veka dovela su, međutim, postepeno, do njene značajne marginalizacije u međunarodnim okvirima, a pod uticajem posleratne ideologije do svesnog i sistematskog umanjivanja njenih vrednosti u domaćoj sredini.